>> ENGLISH VERSION READ HERE <<
"Trizombie: Heldhaftig door Zombieland met een Extra Chromosoom!", door Davy Bielen.
Op zaterdag 31 augustus om 11:30 wordt tijdens het BUT Film Festival, onder de noemer ‘Bloody Belgium’, een nieuwe Vlaamse zombie film eenmalig vertoond.
Het idee ontsproot uit het brein van Lectrr, alias Steven Degryse, een cartoonist, columnist en striptekenaar met een scherp satirisch potlood, onder meer bekend van de Vlaamse krant De Standaard. Trizombie neemt je mee naar een pandemische wereld waarin iedereen wordt getroffen door "de zombieziekte" – behalve mensen met het syndroom van Down (trisomie 21), die immuun blijken te zijn.
Een groep jongeren met het syndroom van Down wordt aan hun lot overgelaten nadat hun verzorgers zijn omgekomen. In een unieke situatie proberen ze hun vriendin in nood te redden tijdens een barre, maar grappige tocht door de zombiemassa’s. Deze Vlaamse productie, vol knipogen naar Edgar Wright’s Shaun of the Dead (2004), biedt een frisse kijk op het zombiefilm subgenre.
De film, oorspronkelijk een mini-reeks van zes afleveringen van zes tot tien minuten op de streamingapp VTM Go, wordt op het filmfestival als langspeler vertoond. Het is een toegankelijke film waarin bloedvergieten niet wordt geschuwd, maar waarin de focus vooral ligt op humor en menselijkheid.
De hoofdrollen worden vertolkt door leden van het theatergezelschap "Theater Stap," een groep getalenteerde artiesten met een beperking. De vertoning zal voorzien zijn van een Q&A met bedenker Lectrr en castleden Gitte Wens, Tineke van Haute en Charlotte van den Bergh. Ondergetekende had de eer om als ambulancier-zombie een korte, maar memorabele rol te spelen, samen met mijn vriend en trouwe BUT-bezoeker Maurice Kessels. Voor de vertoning heb ik een boeiend gesprek gevoerd met bedenker Lectrr, regisseur Bob Colaers, hoofdrolspelers Gitte Wens, Tineke van Haute en Charlotte van den Bergh en zombie figurant Maurice Kessels.
Waar komt het idee vandaan om jongeren met down syndroom het op te laten nemen tegen een horde zombies?
Lectrr: 'Het idee ontstond, zoals zoveel goede ideeën, compleet onverwacht en onbedoeld. Het begon meer dan tien jaar geleden als een woordgrapje tijdens een barbecue, op een weekend in de Ardennen met vrienden. Trisomie 21 is de genenvariatie die het syndroom van Down veroorzaakt. Naarmate het weekend vorderde, werd er steeds meer over gepraat en werd het me duidelijk dat het eigenlijk een uniek en slim idee was. Maar als cartoonist heb je eigenlijk geen idee hoe je aan film of tv begint. Ik had vooral ervaring met het schrijven van scenario’s voor strips en graphic novels, wat heel andere koek is. Maar eens een idee zich in je brein nestelt, laat het je niet meer los, en uiteindelijk moest ik er wel op proosten en er met meer mensen over praten. Het pitchen, mensen ermee lastigvallen, tot de film er tot mijn verbazing eindelijk was, met een rode loper-première en al. Het mooiste was dat die vrienden er ook bij waren, meer dan een decennium later, bij de première tijdens het Filmfestival van Oostende. Voor mij was het een triomf van de kracht van een idee: van een breinscheet tot een voltooide film, tegen alle verwachtingen in.'
Het is initieel opgezet als een reeks voor de Vlaamse streaming app VTM Go. Zes afleveringen van om en bij de 6 tot 10 minuten. Was dit format het initiële idee of heeft dit meerdere incarnaties doorstaan?
Lectrr: 'Het was een tocht van meer dan tien jaar vol tegenslagen. Van meet af aan was het altijd bedoeld als film, en rond 2019 had ik een productiehuis gevonden dat ermee aan de slag wilde. En toen kwam de coronapandemie, en het eerste wat geschrapt werd, was "Trizombie". Dat was een enorme tegenslag, want tussen 2015 en 2019 had ik vrijwel overal met het idee aangeklopt, zonder succes. Alleen Mariano Vanhoof van Fobic Films zag er iets in, tot dat vreemde virus roet in het eten gooide. In blinde paniek heb ik letterlijk iedereen gemaild, en in de maanden die volgden, hield ik tientallen pitches, van hele kleine productiehuizen tot bij Woestijnvis toe. Maar bij A Team Productions was er meteen een klik. Ze hadden niet alleen eerder "Yummy" van regisseur Lars Damoisaux gemaakt, maar ook al een kortfilm gedraaid met mensen met het syndroom van Down, dus ze kenden de uitdagingen. En hoewel ze het een tijdje rustiger aan wilden doen, hapten ze tijdens de Zoom-meeting toch toe.'
Bob Colaers: 'Het plan was altijd al om van dit idee een film te maken, maar uiteindelijk kwam het bij VTM terecht, die er een miniserie van wilden maken. Tijdens het schrijfproces hebben we er dus rekening mee gehouden om van deze miniserie ook een speelfilm te maken. Persoonlijk vind ik dat de filmversie iets beter werkt dan de minireeks. De filmversie trekt je volledig mee in het verhaal, terwijl je door de minireeks en de reclameblokken de magie een beetje verliest.'
Hoe vaak hebben jullie dit idee moeten leuren bij de TV studio’s en stonden ze open voor het concept? Liepen jullie tegen belemmeringen aan?
Lectrr: 'Vrijwel iedereen vond het idee briljant, maar vrijwel iedereen zei er meteen bij dat het niets voor hen was. Er was weinig durf om de dunne lijn te bewandelen die hiervoor nodig was. Zenders waren oprecht bang om iets te maken met mensen met Down dat geen knuffel-tv was. Eén zender, ik zal geen namen noemen, had zelfs al toegezegd, maar intern werd er tegen "Trizombie" gerebelleerd omdat ze het niet goed zouden kunnen communiceren. Helaas wordt er in tv-land vaak op safe gespeeld; iets dat nog niet eerder is gedaan, daar blijft men liever ver van weg.'
Hebben jullie concessies moeten maken voor wat betreft mainstream toegankelijkheid?
Lectrr: 'Tuurlijk, maar niet zozeer op het gebied van horror. Het is nooit mijn bedoeling geweest om van het verhaal een hardcore gorefest te maken. De kern van het verhaal draait om het menselijke, en vooral om het idee dat we diep vanbinnen, ook al heeft iemand het Down-syndroom, allemaal hetzelfde zijn. De concessies zaten vooral op het gebied van budget: "Trizombie" is echt low-budget, we hebben gedraaid met slechts een derde van wat we oorspronkelijk hadden begroot. De auto uit "Trizombie" is zelfs geleend van "Patsers", het vervolg op "Patser" (2018) van het regisseursduo Bilall Fallah en Adil El Arbi, die van plan waren hem toch op te blazen. Er is dus enorm veel creativiteit, flexibiliteit en goodwill van de medewerkers en het productiehuis nodig geweest om dit te realiseren. Er waren een aantal scènes die groter hadden moeten zijn, maar waarvoor het geld ontbrak.'
Het scenario is mede geschreven door Lars Damoiseaux, ook bekend als de regisseur van de komische zombiefilm in een borstvergrotingskliniek Yummy uit 2019, hoe ver rijkt zijn aandeel in het project?
Bob Colaers: 'A Team Productions kent Lars al langer dankzij de speelfilm "Yummy", die ze samen hebben gemaakt. Lars werd vooral ingeschakeld om ondersteuning te bieden aan Lectrr tijdens het schrijfproces, met name voor de structuur en dergelijke, aangezien dit de eerste keer was voor Lectrr. Toen de eerste versies van het scenario klaar waren, ben ik erbij gekomen en zijn ze met mijn feedback verder aan de slag gegaan.'
Lectrr: 'Ik had nog nooit een scenario geschreven voor film of tv, en toch had A Team Productions het vertrouwen om me het te laten proberen. Zelf vond ik dat nogal riskant en stelde voor om eens rond te kijken voor een schrijfbuddy, eventueel een co-scenarist. Nooit had ik durven dromen dat Lars zou instappen, want "Yummy" was één van de inspiratiebronnen die ik gebruikte om "Trizombie" te pitchen bij productiehuizen: horror in Vlaanderen, het kán. Na een eerste gesprek bleek al snel dat Lars zou meeschrijven. De synopsis en de personages waren er al, dus de grote lijnen komen uit mijn koker. Maar Lars heeft veel meer ervaring met timing en horror, dus hij slaagde er vaak in om iets dat ik schreef, dat gewoon oké was, behoorlijk briljant te maken. We schreven om de beurt een ‘aflevering’ van het verhaal en wisselden dan. Op den duur werd het onduidelijk wie wat geschreven had, maar ik weet van een aantal shots heel goed dat ik die nooit had kunnen bedenken. Het is duidelijk: zonder Lars Damoiseaux was "Trizombie" nooit geworden wat het nu is.'
Ambieerde je al langer de wens om een horrorproductie te doen, ben je een groot horror fan?
Lectrr: 'Ik ben al bijna 25 jaar een vaste gast op FACTS in Gent, België, de grootste genrebeurs van West-Europa, zou je kunnen zeggen. Je kunt dus gerust stellen dat ik me al die tijd, of eigenlijk al langer, constant onderdompel in sci-fi, fantasy, horror en alle mogelijke niches daarvan. Dus ja, horror stond zeker op mijn verlanglijstje. Momenteel werk ik aan een sciencefictionproject, dus die kan ik ook van het lijstje schrappen. Maar mijn grootste droom is om terug te keren naar het universum van "Trizombie". Daar heb ik nog zoveel plannen voor.'
Trizombie is in feite Bob Colaers’ langspeler regiedebuut na de shorts Vagevuur en Cirque. Je hebt ook nog gewerkt o.a. als productie coördinator aan de horrorfilm Duyster (2019) van Klokslag 12 alumni Jordi Ostir en Thomas Vanbrabant. Wat waren de uitdagingen voor Trizombie?
Bob Colaers: 'De grootste uitdaging was om deze reeks een zo hoog mogelijke production value te geven met een zo laag mogelijk budget. Daarnaast was de acteursregie een grote uitdaging. Tijdens de pré-productie ben ik vaak naar Theater Stap in Turnhout gereden voor repetities, lezingen, en meer. Mijn doel was om voor de opnames een goede band op te bouwen met onze cast, en dat heeft zijn vruchten afgeworpen. De opnames zijn zeer goed verlopen, met dank aan de begeleiders van Theater Stap. Wat zij voor die mannen doen, is ongelooflijk!'
Aangezien het een eerste seizoen betreft, eindigt de reeks/film open voor een vervolg. Is er een toekomst voor Trizombie, mogen we ons nog verwachten aan een vervolg?
Lectrr: 'Dat was zeker het plan. Sterker nog: de synopsis voor het volgende seizoen is klaar en de eerste aflevering heb ik al geschreven. Helaas heeft VTM recent besloten dat er geen tweede seizoen komt. Dat is zonde, want het universum erachter is zo rijk en de mogelijkheden zijn eindeloos. Dus ik ben nog lang niet uitverteld. De film gaat nu pas internationaal op tour, hopelijk vinden we een goede distributeur en kan een tweede film of tweede seizoen alsnog gerealiseerd worden.'
Welke reacties hebben jullie tot nu toe gekregen van het publiek, zowel in Vlaanderen als daarbuiten? Wat verraste jullie het meest in de reacties?
Lectrr: 'Eigenlijk was de reactie vrij unaniem lovend. Hier en daar merk je dat Slachter en zijn vrienden echt het hart van veel mensen hebben veroverd. Vooral de reacties uit de VS zijn opvallend: we waren een beetje bang dat het voor de Amerikaanse markt niet politiek correct genoeg zou zijn, maar juist het tegenovergestelde blijkt waar te zijn. De openheid valt me enorm op.'
Bob Colaers: 'De reacties van de kijkers waren zeer enthousiast! Het is geweldig om te zien dat de film goed wordt ontvangen en dat we geleidelijk aan worden geselecteerd door verschillende internationale filmfestivals.'
Wat hopen jullie dat de kijkers meenemen na het zien van Trizombie? Is er een specifieke boodschap of thema dat jullie willen overbrengen?
Lectrr: 'Mensen met een beperking hoeven niet altijd de koddige bijrollen te krijgen; ze zijn perfect in staat om de hoofdrol te dragen. Talent zit overal. De grote vraag die "Trizombie" stelt, is: wat is normaal? We beschouwen mensen met Down of eender welke andere beperking als ‘abnormaal’. Maar door de rollen om te keren en de ‘normalen’ tot zombies te maken, proberen we aan te tonen dat we allemaal door hetzelfde gedreven worden: liefde, vriendschap, verlangen, enzovoort.'
Ook Bob Colaers sluit hierbij aan: 'Mensen met een beperking moeten niet gezien worden als ‘beperkt’. Ze hebben vaak meer in hun mars dan je denkt en verdienen het om volledig onderdeel van de samenleving te zijn, zowel in film als in het echte leven.'
Gericht aan hoofdrolspelers Gitte Wens, Tineke van Haute en Charlotte van den Bergh:
Was je niet bang voor de zombies op de set, of misschien juist voor de intense scènes?
Tineke: 'Ik eigenlijk niet. Ik wist dat het geen echte zombies waren. Alleen de vechtscène met Koen (Stefan Perceval) in de auto was een beetje eng. Ook toen ik de film voor het eerst zag, vond ik de scène waarin Erik Laila bijt heel eng. En de scène van mij in de badkamer, toen het ene oog van Koen door het sleutelgat keek, was ook angstaanjagend.'
Gitte: 'Ik was echt bang. Stefaan speelt een zombie en hij kreeg me te pakken. Dat was behoorlijk heftig, want hij kneep mijn keel dicht. Ik dacht even dat ik zou stikken. Ik raakte in paniek en stond op het punt om te huilen. Maar toen ik eenmaal thuis was, was het gevoel voorbij.'
Charlotte: 'Ze zagen er gevaarlijk uit, maar ik was niet bang. Ik wist dat het acteurs waren. Het werd wel spannend toen ze op de deur bonsden en naar binnen wilden komen. De auto die tegen de brievenbus reed, vond ik ook gevaarlijk. En er is een scène waarin ik dicht bij de rand van een dak sta; dat was ook best eng.'
Hoe groot was de stap van theater naar film voor je, en wat vond je het moeilijkst of juist het leukst?
Tineke: 'Ik kom niet uit het theater gezelschap ik heb meegedaan aan “Downside Up”, een kortfilm van 15 minuten van Peter Ghesquiere, en ik werd daarna gecontacteerd door het productiehuis om auditie te doen voor “Trizombie”.'
Gitte: 'Ik vind film iets leuker dan theater. Het is altijd met veel mensen, en je leert veel nieuwe mensen kennen. Ook veel zombies, die eigenlijk hele lieve mensen waren. Soms was er weinig rust, dus we werden ook wel moe.'
Charlotte: 'Theater of film maakt voor mij niet zo’n groot verschil. Theater is meestal binnen, maar het warme weer maakte het soms erg vermoeiend. Aan het einde waren we behoorlijk uitgeput, want de dagen waren lang.'
In de film wordt je beschermd door het stoere personage "Slachter", gespeeld door Jason Van Laere. Hoe was het om met dit personage te werken, en voelde hij voor je als een echte beschermer op de set?
Tineke: 'Het was heel leuk om samen te werken met Jason, de slachter. Jason was een toffe collega en vriend. We hebben elk onze eigen rol gespeeld; hij hoefde mij niet te beschermen.'
Gitte: 'De Slachter kan goed met de hamer op de zombies slaan. Ik voelde me veilig bij de Slagter. Zonder hem zouden de zombies ons hebben opgegeten—niet echt, maar in de film. Dan zou ik doodbloedend zijn gestorven.'
Charlotte: 'De Slachter heeft ons heel goed beschermd. We zouden niet echt opgegeten worden, maar hij hielp ons toch. Jason speelt een stoer personage en is zelf ook een stoere acteur met een warm hart.'
Gericht aan zombie figurant Maurice Kessels:
Hoeveel draaidagen had je als zombie, en hoe zag een typische dag op de set er voor jou uit?
Maurice: 'Ze hadden me drie dagen opgetrommeld voor scènes rond een huis waarin de hoofdrolspelers zich hadden verschanst. Een dag bestond eigenlijk voornamelijk uit wachten (lacht) tot het moment dat je in groep je zombieschuifelmoment mocht doen. Met die witte zombielenzen in zag je ook heel troebel. Ik had last van eiwitaanslag op één lens, waardoor ik praktisch blind was aan dat oog. Ik was enorm afhankelijk van de regie-instructies om nergens met mijn gezicht tegenaan te knallen (lacht). Maar het allerergste was het enorm plakkerige nepbloed. Ik had een T-shirt aangetrokken met een groot logo erop, en dat mag natuurlijk niet in een filmproductie. Dus bedachten ze niets beters dan het logo compleet te bedekken met liters plakkerig nepbloed. Het is nog een wonder dat ik het T-shirt achteraf nog helemaal schoon heb gekregen.'
Hoe was het voor jou om op de set te zijn tijdens de cameo van Lectrr in de reeks? Kun je daar iets over vertellen?
Maurice: 'De scène met Lectrr was zo opgezet dat zijn telefoon zou afgaan, en het geluid ons naar hem zou lokken. We hadden die context echter niet, omdat de ringtone pas achteraf in de post-productie werd toegevoegd. De regie-instructie was: "Ga maar om hem heen staan en grommen," maar we hadden eigenlijk geen idee wat we aan het doen waren (lacht). Het zorgde er wel voor dat we behoorlijk verward waren, wat natuurlijk een beter resultaat oplevert voor hersenloze, instinctieve zombies met een hongertje. We vroegen aan Lectrr wat precies de bedoeling was van de scène, en na zijn uitleg viel bij ons het zombiekwartje.'
Wil je de acteurs en bedenker Lectrr in levenden lijve ontmoeten en de ondoden tegenover jongeren met Downsyndroom voor een unieke keer op het grote scherm in actie zien? Kom dan zeker op zaterdag 31 augustus langs op het BUT Film Festival voor de vertoning en een praatje! Het belooft een uplifting ervaring te worden!